Ενδοατομικές διεργασίες, βασικές αρχές κοινωνικής απόδοσης και κοινωνική αντίληψη

Ενδο-ατομικές διεργασίες – Κοινωνική Απόδοση Ορισμός:
 Ο όρος ‘κοινωνική απόδοση’ αναφέρεται στη διαδικασία που ακολουθεί ο ‘μέσος άνθρωπος’ για να καταλήξει σε αιτιώδεις ερμηνείες τόσο για τη δική του συμπεριφορά όσο και για τη συμπεριφορά των άλλων.
Θεωρίες: α) Απλοϊκή ανάλυση πράξης (Heider, 1958). : «επιτρέπει στο άτομο να δίνει νόημα στην πράξη, να επηρεάζει τις πράξεις των άλλων καθώς και τις δικές του και να προβλέπει μελλοντικές πράξεις»
β) Θεωρία επαγωγικών αντιστοιχιών (Jones & Davis, 1965): αναφέρεται στις συνθήκες που πρέπει να εξασφαλιστούν προκειμένου το άτομο να οδηγηθεί σε ορισμένα συμπεράσματα σχετικά με μια αντιστοιχία μεταξύ προσωπικών χαρακτηριστικών και ατομικών συμπεριφορών
 γ) Οι θεωρίες του Kelley (1967) βασίζεται στην αρχή της συμμεταβολής: η συμμεταβολή αιτίου και αιτιατού που στηρίζεται σε τρία είδη πληροφοριών: ομοφωνία, διακριτότητα και συνέπεια (McArthur, 1972). Το θεμελιώδες σφάλμα των διαδικασιών κοινωνικής απόδοσης (Ross, 1977, Nisbett & Ross, 1980), αναφέρεται στη τάση που έχουν οι άνθρωποι όταν κάνουν κοινωνική απόδοση να υπερεκτιμούν το ρόλο των προσωπικών χαρακτηριστικών (δηλ. των εσωτερικών αιτίων) και να υποτιμούν το ρόλο των περιστάσεων (δηλ. των εξωτερικών αιτίων). Κατά τον Παπαστάμου (2011), η συγκεκριμένη διαδικασία αντανακλά μια υπερεκτίμηση του ψυχολογικού ντετερμινισμού της ανθρώπινης συμπεριφοράς.

Διαφορές αυτουργού-παρατηρητή
 Ένας από τους λόγους που ερμηνεύει τη διαδικασία του θεμελιώδους σφάλματος είναι η διαφορά της αυτό-απόδοσης από την έτερο-απόδοση. Συγκεκριμένα, τα άτομα έχουν την τάση να προβαίνουν σε ενδογενείς ερμηνείες όταν θέλουν να εξηγήσουν συμπεριφορές τρίτων ενώ για την ερμηνεία της δικής τους συμπεριφοράς ενεργοποιούν εξωτερικούς παράγοντες. Βασικοί λόγοι: α) ο αυτουργός διαθέτει περισσότερες πληροφορίες για τη δική του συμπεριφορά από το παρελθόν σε σύγκριση με τις πληροφορίες που διαθέτει για τις συμπεριφορές του παρατηρητή, β) ο αυτουργός δυσκολεύεται να δει τον εαυτό του και εστιάζει την προσοχή του στο εξωτερικό περιβάλλον σ’ αντίθεση με τον παρατηρητή.
Κλείνοντας, να πούμε πως την επόμενη φορά θα μιλήσουμε και θα αναλύσουμε για τα εξής θέματα:
Κοινωνικά σχήματα
Κοινωνικές κατηγορίες
 Κοινωνική αντίληψη
 Μνήμη για πρόσωπα και
Κοινωνικά συμπεράσματα

Πηγές: Κοκκινάκη,Φ. (2005) Κοινωνική Ψυχολογία, Εκδόσεις Τυπωθήτω